ارزیابی عوامل طبیعی و معرفی مدل تشخیص پهنه های نیازمند جابه جایی در سکونتگاه های غیررسمی (نمونه موردی: محله چاهستانی ها در شهر بندرعباس)

Authors

  • شمسی پور, علی اکبر گروه جغرافیا ،دانشگاه تهران،تهران،ایران
  • شیخی, محمد گروه برنامه ریزی اجتماعی ،دانشگاه علامه طباطبایی،تهران،ایران
  • فیضی, وحید باشگاه پژوهشگران جوان ،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
Abstract:

رشد روز افزون جمعیت و افزایش شهرنشینی موجب گسترش سکونتگاه های غیررسمی شده است. سکونتگاه های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از سایر بافتهای شهری در معرض انواع خطر و سوانح طبیعی هستند. معمولا این نوع از سکونتگاه ها با توجه به نبود برنامه مشخص و عدم اعتنا به ضوابط و مقررات و بدون توجه به مخاطرات طبیعی بسط و گسترش مییابند. گسترش سکونتگاه های غیررسمی در شهر بندرعباس باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای شهر و مدیریت شهری شده است. یکی از مهمترین محلات غیررسمی در این شهر، محله چاهستانیه است. در این مطالعه برای تشخیص پهنه های نیازمند جابه جایی از منظر عوامل تأثیرگذار طبیعی، از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. ابتدا به بررسی عوامل طبیعی تأثیرگذار پرداخته شد، سپس با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشۀ وزنی هر عامل تهیه و در نهایت به تهیۀ نقشۀ آسیب پذیری با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل اقدام شده است.پس از آن برای تدقیق پهنه های نیازمند جابه جایی، از محیط Arc Sceneنرم افزار Arc GIS استفاده شد و سرانجام با استفاده از توپوگرافی سه بعدی محله و پس از بازدیدهای میدانی و تدقیق نتایج، پهنه های نیازمند جابه جایی مشخص شده اند. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان میدهد که بخشهای شمالی و شمال شرقی محله از نظر محیطی در محدوده خطر بالایی قرار دارند و در صورت بروز خطر، آسیبهای جبران ناپذیری را بر جای میگذارد. عواملی از قبیل نامناسب بودن ساخت و سازها، مقاومت کم مصالح به کار رفته در ساختمان ها و عمر زیاد آنها، وجود معابر تنگ و باریک، استقرار بر روی عناصر منفصل و نامقاوم، شیب زیاد و بالاخره ناپایداری دامنه های مشرف به محله در بخشهای شرقی و خطر حرکات تودهای، آسیب پذیری این محله را تشدید میکند. بر این اساس، توجه به عوامل محیطی و تأثیر پدیده های مرفوژنیک در تصمیم گیری هایی که به تهیه طر ح های ساماندهی این نوع از سکونتگاه ها منجر میشود، ضرورت دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پهنه بندی فقر مسکن در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: محله چاهستانی ها شهر بندرعباس)

فقر مسکن در شهرهای جهان امروز، یکی از نمودهای بارز فقر شهری محسوب می‌شود و اصولاً هرگاه صحبت از فقر شهری به میان می‌آید ناخودآگاه محلات زاغه‌نشین، آلونک­های فقیران به ذهن متبادر می‌شود و درواقع اگر فقر شهری را معادل زاغه‌نشینی معرفی کنیم که فقدان مسکن استاندارد ویژگی بارز این‌گونه محلات محسوب می‌شود. در تحقیق حاضر یافتن پهنه‌های فقر مسکن با روش تحلیل شبکه (ANP) و یافتن الگوی توزیع فضایی فقر با ا...

full text

آسیب پذیری محله های اسکان غیر رسمی در مقابل مخاطرات طبیعی مطالعه موردی: محله چاهستانی ها در شهر بندرعباس

در این پژوهش برای شناخت محدوده های آسیب پذیر دربرابر انواع مخاطرات طبیعی در محله غیررسمی چاهستانی ها بر مبنای لایه های اطلاعاتی و برای پهنه بندی شدت آسیب پذیریِ پایگاه لایه های اطلاعاتی از نقشه های پایه طبیعی و کالبدی شامل مکانیک خاک، میزان و جهت شیب، تیپ اراضی، هیدرولوژی، تراکم ساختمانی و عرض شبکه معابر استفاده شد. با روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) عوامل مورد بررسی به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک...

full text

ارزیابی اثرات کالبدی- فضایی جابه جایی در سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان ملاوی، شهرستان پلدختر)

       وقوع سیل و طغیان فصلی رودخانه­ها از جمله سوانح طبیعی است که هر ساله خساراتی را بر جوامع انسانی تحمیل می­کند. در کشور ما نیز در طی دهه­های اخیر خسارات مالی و جانی سیلاب افزایش یافته و قربانیان این سانحه نیز اغلب روستاییان می­باشند. از جمله سیاست­هایی جدیدی که به منظور مقابله با این سوانح طبیعی اتخاذ می­گردد، جابه­جایی و اسکان مجدد روستاییان می­باشد که قدر مسلم این امر پیامدهای مختلفی را د...

full text

ارزیابی و رتبه بندی توزیع خدمات شهری در سکونتگاه های غیررسمی نمونه موردی: سکونتگاه های غیررسمی کلانشهر تبریز

سکونتگاه­های غیررسمی الگوی سکونتی ویژه­ای می­باشد که بخش قابل توجهی از مردم و عمدتا کم درآمد را در خود جای داده است. از آنجایی که اساس توزیع عادلانه خدمات شهری قابلیت دستیابی همه اقشار به این خدمات می­باشد ارائه خدمات شهری مناسب جهت ساماندهی سکونتگاه­های غیررسمی و برخورداری مناسب ساکنان شهرها از این خدمات از موضوعات مهم در برنامه­ریزی شهرها محسوب می­شود. از مهم­ترین راهکارها جهت نیل به توسعه پا...

full text

ارزیابی و شناسایی کنشگران توسعه ناپایدار محله های غیررسمی (نمونه موردی: محله غیررسمی شمیران نو)

ساخت‌وسازهای غیررسمی، بخشی از حیات ناپایدار شهری در طول تاریخ شهرنشینی بوده‌اند. این محله‌ها به‌واسطه تأمین تقاضای سرپناه اقشار کم‌درآمد، محل تجمع گونه‌های مختلف اقشار و طبقات اجتماعی فرودست هستند. این درواقع تقاضا و تجمعی است که شاکله ناپایداری حیات شهری این محله‌ها را به وجود می‌آورد. این مقاله، به مردم‌نگاری سکونتگاه غیررسمی شمیران‌نو واقع در منطقه 4 شهرداری تهران می‌پردازد. هدف پژوهش، شناسا...

full text

آسیب پذیری محله های اسکان غیر رسمی در مقابل مخاطرات طبیعی مطالعة موردی: محلة چاهستانی ها در شهر بندرعباس

در این پژوهش برای شناخت محدوده های آسیب پذیر دربرابر انواع مخاطرات طبیعی در محلة غیررسمی چاهستانی ها بر مبنای لایه های اطلاعاتی و برای پهنه بندی شدت آسیب پذیریِ پایگاه لایه های اطلاعاتی از نقشه های پایة طبیعی و کالبدی شامل مکانیک خاک، میزان و جهت شیب، تیپ اراضی، هیدرولوژی، تراکم ساختمانی و عرض شبکة معابر استفاده شد. با روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) عوامل مورد بررسی به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 30  issue 2

pages  161- 178

publication date 2015-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023